بیشتر مشکلات حقوقی از جهل به همین کلمات ساده شروع می‌شود. وقتی معنی دقیق اصطلاحات را بدانید، می‌توانید با اطمینان کامل وارد معامله شوید، قرارداد ببندید یا از حق خود دفاع کنید. این لیست دقیقاً برای همین ساخته شده است؛ تا زبان حقوق را به زبان شما برگردانیم
اگر نیاز به مشاوره حقوقی یا دریافت خدمات وکالت دارید اینجا کلیک کنید تا گفتگوی رایگان انجام دهید
1. اصلاح حدود
وقتی مرز یا محدوده یک ملک به خاطر تغییر نقشه ثبتی یا درخواست مالک تغییر کند، نیاز است اداره ثبت این تغییر را بررسی و در سند رسمی اعمال کند. این کار مانع از اختلافات ملکی و مشکلات قانونی در آینده می‌شود.
2. اصلاح سند مالکیت
اگر در سند ملکی اطلاعاتی مانند مساحت یا مشخصات به‌درستی ثبت نشده باشد، مالک می‌تواند با مراجعه به اداره ثبت اسناد و ارائه مدارک لازم، سند مالکیت خود را اصلاح کند تا با واقعیت و نقشه مطابقت داشته باشد.
3. اظهارنامه
اظهارنامه یک اعلام رسمی و قانونی است که از طریق مراجع قانونی به طرف مقابل ابلاغ می‌شود. این روش معمولا برای مطالبه رسمی مثل درخواست پرداخت بدهی یا اجرای تعهد قراردادی استفاده می‌شود.
4. اعراض
اعراض به معنی صرف‌نظر کردن مالک از حق مالکیت خود بر یک مال است. وقتی کسی از حقی که دارد رسماً می‌گذرد، آن مال دیگر در مالکیت او نیست و ممکن است در مالکیت دولت یا دیگری قرار گیرد.
5. املاک مجهول‌المالک
ملکی که صاحب آن مشخص نباشد یا مدارک مالکیتش موجود نباشد، «مجهول‌المالک» نام دارد. این املاک در اداره ثبت مشخص می‌شوند و تا تعیین تکلیف مالک، از معاملات رسمی خارج هستند.
6. افراز
افراز یعنی جدا کردن سهم شرکا از یک ملک مشترک. در این فرآیند، اداره ثبت یا دادگاه سهم هر شریک را مشخص می‌کند و سند مجزای مالکیت صادر می‌شود.
7. انفساخ
انفساخ یعنی پایان یافتن یک قرارداد به طور خودکار بدون نیاز به فسخ از سوی طرفین، مثل وقتی که موضوع قرارداد معدوم شود یا شرط خاصی محقق گردد.
8. پایان کار
گواهی پایان کار سندی است که شهرداری پس از تکمیل ساختمان و تأیید رعایت مقررات شهرسازی صادر می‌کند. بدون این گواهی، انتقال رسمی ملک یا دریافت سند قطعی ممکن نیست.
9. تبدیل اسناد مالکیت مشاعی به یک جلد
وقتی مالکیت یک ملک مشاعی بین چند نفر وجود دارد، گاهی لازم است سند همه مالکان در قالب یک جلد سند مشترک صادر شود تا امور ثبتی و نقل و انتقال آسان‌تر گردد.
10. تصرف عدوانی
تصرف عدوانی یعنی کسی بدون اجازه و حق قانونی، ملکی را که در اختیار دیگری است در تصرف خود بگیرد. این عمل هم پیگرد حقوقی دارد و هم کیفری.
11. تفکیک املاک
تفکیک یعنی تقسیم یک ملک بزرگ به قطعات کوچکتر طبق ضوابط شهرداری و اداره ثبت. این کار معمولاً برای فروش یا ساخت‌وساز انجام می‌شود و هر قطعه سند جداگانه دریافت می‌کند.
12. پلاک ثبتی
پلاک ثبتی شماره‌ای است که اداره ثبت برای شناسایی و ثبت یک ملک اختصاص می‌دهد. این شماره در تمام اسناد و معاملات رسمی ملک مورد استفاده قرار می‌گیرد.
13. سند مالکیت المثنی
وقتی سند مالکیت یک ملک گم یا مفقود شود، مالک می‌تواند با ارائه مدارک و طی تشریفات قانونی از اداره ثبت درخواست صدور سند مالکیت المثنی کند.
14. اجاره
اجاره قراردادی است که طی آن مالک یک مال، حق استفاده از آن را برای مدت معین در برابر دریافت مبلغی به مستأجر می‌دهد. این قرارداد شرایط و تعهدات مشخصی برای طرفین دارد.
15. اخذ به شفعه
اخذ به شفعه حقی است که به مالک شریک ملک مشاع اجازه می‌دهد سهم شریک دیگر را که فروخته شده، به همان قیمت خریداری کند و مانع ورود شریک جدید شود.
16. اسقاط کافه خیارات
در برخی قراردادها طرفین توافق می‌کنند که همه حق فسخ‌های قانونی (خیارات) را از خود ساقط کنند. این شرط باعث می‌شود قرارداد نهایی و لازم‌الاجرا باشد مگر در شرایط خاص.
17. بیعانه
بیعانه مبلغی است که خریدار هنگام توافق اولیه پرداخت می‌کند تا تعهد خود را به انجام معامله نشان دهد. این مبلغ معمولاً در صورت انجام قرارداد، جزو ثمن معامله محسوب می‌شود.
18. حق انتفاع
حق انتفاع حقی است که به فرد اجازه می‌دهد از مال متعلق به دیگری استفاده و بهره‌برداری کند، بدون اینکه مالک آن باشد. نمونه آن حق استفاده از باغ یا زمین است.
19. حق کسب و پیشه
این حق مربوط به مستأجر محل تجاری است که به دلیل فعالیت طولانی‌مدت و جذب مشتری، ارزش اقتصادی ایجاد کرده و در زمان تخلیه ممکن است مستحق دریافت مبلغی تحت این عنوان باشد.
20. سرقفلی
سرقفلی مبلغی است که مالک یا مستأجر یک ملک تجاری از شخص جدید دریافت می‌کند تا حق استفاده یا اجاره محل کسب به او منتقل شود. این حق با قرارداد رسمی ایجاد می‌شود.
21. صلح حقوق
صلح حقوق توافقی است که در آن یکی از طرفین، بخشی از حقوق یا مطالبات خود را در قبال دریافت وجه یا امتیازی به دیگری منتقل می‌کند. این روش برای حل اختلاف یا پایان دادن به دعاوی بسیار کاربرد دارد.
22. قرارداد عادی
قرارداد عادی توافقی است که بدون ثبت در دفاتر رسمی و صرفاً به‌صورت کتبی یا شفاهی بین طرفین منعقد می‌شود. این قرارداد معتبر است اما ممکن است در اثبات آن مشکلاتی پیش آید.
23. وکالت بلاعزل
وکالت بلاعزل نوعی وکالت است که موکل حق برکناری وکیل را از خود سلب می‌کند. این وکالت فقط در صورت توافق یا شرایط خاص قابل فسخ است و برای معاملات حساس استفاده می‌شود.
24. عرصه و اعیان
عرصه به زمین یک ملک و اعیان به ساختمان یا سازه‌های روی آن گفته می‌شود. گاهی مالکیت عرصه و اعیان در اختیار افراد متفاوتی قرار دارد.
25. مالکیت رهنی
مالکیت رهنی وقتی ایجاد می‌شود که مالک ملک خود را به عنوان وثیقه در رهن بگذارد. در این حالت مالک همچنان صاحب ملک است اما حق فروش بدون رضایت مرتهن را ندارد.
26. مالکیت تعاونی
در مالکیت تعاونی، ملک توسط یک تعاونی خریداری یا ساخته می‌شود و بین اعضا مطابق مقررات تقسیم یا واگذار می‌گردد. این شیوه معمولاً در پروژه‌های مسکونی و اداری رایج است.
27. مالکیت قولنامه‌ای
مالکیت قولنامه‌ای به حالتی گفته می‌شود که مالکیت بر اساس قولنامه یا مبایعه‌نامه تنظیم شده، اما هنوز سند رسمی در اداره ثبت به نام خریدار منتقل نشده است.
28. مالکیت مدت‌دار
این نوع مالکیت به شخص اجازه می‌دهد برای مدت مشخصی مالک یک ملک یا حق استفاده از آن باشد. پس از پایان مدت، مالکیت به صاحب اصلی یا دیگری بازمی‌گردد.
29. زمین بایر
زمین بایر زمینی است که سابقه کشت و زرع داشته اما برای مدتی متروکه مانده است. این زمین ممکن است مشمول قوانین خاص احیاء و بهره‌برداری شود.
30. زمین زراعی
زمین زراعی زمینی است که برای کشت محصولات کشاورزی و باغداری استفاده می‌شود و تحت ضوابط قانونی خاصی در خصوص تغییر کاربری یا فروش قرار دارد.
31. مشجر
مشجر به زمینی گفته می‌شود که دارای درختان کاشته شده باشد، فارغ از اینکه این درختان مثمر باشند یا غیرمثمر. چنین زمین‌هایی معمولاً ارزش بیشتری داشته و قوانین خاصی برای تغییر کاربری دارند.
32. مشاع
مشاع یعنی ملکی که به‌طور مشترک بین چند مالک تقسیم نشده و هر مالک در همه بخش‌های ملک سهیم است. استفاده یا فروش چنین ملکی نیاز به توافق تمام مالکان دارد.
33. وقف‌نامه
وقف‌نامه سندی است که در آن مالک رسمی، مال خود را برای یک هدف مذهبی یا عمومی وقف می‌کند. این سند شرایط و نحوه اداره و استفاده از مال موقوفه را مشخص می‌کند.
34. متولی
متولی شخصی است که مسئولیت اداره و نگهداری اموال موقوفه را طبق شرایط وقف‌نامه و قوانین برعهده دارد. او باید منافع موقوفه را حفظ و در مسیر تعیین‌شده مصرف کند.
35. مهندس برق و تأسیسات
در پروژه‌های ساختمانی، مهندس برق و تأسیسات طراحی، نظارت و اجرای سیستم‌های برقی، سرمایش، گرمایش و تهویه را بر عهده دارد تا ساختمان ایمن و کارآمد باشد.
36. مهندس ناظر
مهندس ناظر فردی است که از سوی سازمان نظام مهندسی بر اجرای صحیح طرح‌ها و رعایت مقررات ساختمانی در پروژه نظارت می‌کند و گزارش کار را به مراجع قانونی ارائه می‌دهد.
37. مراحل ساخت و ساز
مراحل ساخت و ساز شامل طراحی، دریافت مجوز، اجرای اسکلت و سازه، نصب تأسیسات و پایان‌بندی پروژه است. هر مرحله باید با مقررات شهری و فنی منطبق باشد.
38. مزایده
مزایده فرآیندی است که در آن یک مال یا حق به بالاترین پیشنهاد قیمت فروخته می‌شود. این روش معمولاً توسط ادارات دولتی یا در فروش‌های قانونی استفاده می‌شود.
39. مستثنیات دین
مستثنیات دین اموالی هستند که بدهکار حتی در صورت صدور حکم محکومیت مجبور به فروش یا توقیف آنها برای پرداخت بدهی نیست، مانند منزل مسکونی مورد نیاز یا ابزار کار.
40. ویلا
ویلا نوعی ساختمان مسکونی است که معمولاً در محیطی باز با حیاط و باغ ساخته می‌شود و برای سکونت دائم یا تفریحی به کار می‌رود.
41. وقف‌نامه خاص
وقف‌نامه خاص سندی است که در آن مالک مال خود را برای استفاده گروه یا مکان مشخصی وقف می‌کند، مثل وقف یک زمین برای مدرسه یا درمانگاه خاص.
42. زمین وقفی
زمین وقفی زمینی است که مالک آن را طبق قوانین وقف کرده و درآمد یا استفاده از آن فقط در راستای نیت وقف‌نامه مجاز است. مالکیت این زمین قابل خرید و فروش آزادانه نیست.
43. اجاره‌نامه رسمی
اجاره‌نامه رسمی قراردادی است که در دفترخانه اسناد رسمی ثبت می‌شود و تمام شرایط اجاره در آن قید شده است. این سند اعتبار بالایی در دعاوی حقوقی دارد.
44. مبایعه‌نامه
مبایعه‌نامه قراردادی است که باعث انتقال مالکیت مال (معمولاً ملک) از فروشنده به خریدار می‌شود و شامل مشخصات طرفین، مال و مبلغ معامله است.
45. پروانه ساخت
پروانه ساخت مجوزی است که شهرداری یا مرجع ذیصلاح برای شروع عملیات ساخت ساختمان صادر می‌کند و در آن جزئیات فنی، کاربری و ضوابط احداث ذکر می‌شود.
دیدگاه خود را بنویسید